Overweging zondag 10 december 2017 in Anna-Bonifatius
Vandaag is de tweede zondag van de advent. Als teken daarvan hebben we een tweede kaars op de adventskrans aangestoken. Kleine lichtjes zijn het nog, maar ze wijzen vooruit naar wat komt. Deze lichtjes zeggen: het is tijd om even stil te staan, om op te houden waar je zo druk mee bent en om voorbereidingen te treffen voor wat staat te gebeuren. “Maak de weg van de Heer gereed, recht zijn paden” luidt de profetie van Johannes de Doper, naar de woorden van de profeet Jesaja. Zo worden we aangespoord om in deze weken voor Kerstmis ruimte te maken voor Hem die wij verwachten.
Het beeld van de weg staat centraal in de tekst van Jesaja. De profeet roept het volk op een weg te banen voor God. Zoals God eens zijn volk heeft weggevoerd uit het slavenhuis Egypte, dwars door de Rietzee en de woestijn heen, zo zal Hij het in een nieuwe uittocht bevrijden uit de ballingschap zegt Jesaja. De weg die gebaand moet worden is dus een weg voor God, maar ook een weg voor het volk. Het is een weg waarover God naar ons toe komt, en waarover slaven en ballingen hun vrijheid tegemoet gaan. Het is een troostende tekst, waarin bevrijding wordt aangekondigd. De Heer komt weer bij zijn volk, Hij ontfermt zich en vergeeft. Daarvoor moet je je hart openstellen. Daarvoor moet je een weg banen.
De komst van de Heer is een zaak van God en van de mensen. Het hangt van God af wanneer zijn dag komt. Maar het hangt evenzeer van ons af: wij verhaasten die dag door gehoor te geven aan Gods woord en door gerechtigheid te doen. Op de vraag wanneer de Messias wel zou komen antwoordden de rabbijnen: “Hij komt vandaag, als wij horen naar zijn stem”.
In het verlengde daarvan vertelt Marcus over Johannes de Doper. De Heer komt zeker vandaag als we gerechtigheid doen, maar daarvoor is het wel nodig dat we zelf steeds weer opnieuw de weg van de Heer durven te bewandelen als we de mist in zijn gegaan. De Advent, een tijd om schoon schip te maken. Vandaar ook dat Johannes doopt.
De doop is een teken van het nieuwe begin dat God altijd weer bereid is met ons te maken. Het is een cadeau dat Hij zomaar voor niets aan ons geeft. En aan ons vraagt Hij slechts of we dit willen ontvangen. Het is aan ons om de weg daartoe te bereiden. Onszelf klaarmaken om de goede gaven van God te kunnen ontvangen. Door bijvoorbeeld in deze tijd wat meer aandacht te besteden aan gebed, voor onszelf, of voor andere mensen die ons dierbaar zijn. Wat meer aandacht geven aan de mensen om ons heen. Te kijken of er soms mensen zijn die onze hulp kunnen gebruiken.
Te denken valt ook aan de adventsactie. Het centrale thema is dit jaar “Moeder en kind” in een vijftal landen in Afrika. Zo kunnen we voor mensen van ver weg een teken van hoop zijn, de boodschap van God handen en voeten geven: dat ook voor deze mensen het goed zal komen. We zijn elkaar gegeven: ook dat is de blijde boodschap.
Jezus is een duidelijk spoor van God in onze wereld dat ons dat perspectief geeft, een kijk op wereld en samenleving die ons inspireert, die ons uitzicht biedt en ons doet volhouden. Van mij vraagt het een nieuwsgierige houding. Ik ben benieuwd waar het pad dat God voor ons baande toe zal leiden. Waar en hoe zal ik God zien?
We bereiden ons voor op de komst van Jezus in onze wereld. En tegelijkertijd is Hij er al. Hij doopt ons met de heilige Geest, zodat we gevoelig worden voor de Stem die ons langs de weg leidt. Er zijn duizend stemmen in de wereld die een beroep op ons doen, onze aandacht vragen, onze hulpvaardigheid. Het zijn de stemmen die een beroep doen op ons geweten. Het zijn stemmen van eenzamen, zieken, kinderen. Het horen van deze stemmen en het recht doen aan de vraag die erin doorklinkt geeft ons de kans bij te dragen aan een rechtvaardige wereld.
Het is advent. Er klinkt een stem: “Maak een weg”, zegt die stem. “Baan een weg voor de Heer”. Dat moeten we zelf doen en we weten hoe dat moet. Met nieuwsgierigheid naar de toekomst – een basishouding die gekoppeld is aan verwachting. We verwachten. Maar we blijven ook waakzaam. Wanneer we het geroezemoes van al die stemmen horen en niet weten welke belangrijk is, kunnen we de weg van de Heer als leidraad, als kompas nemen. De weg die we voor de Heer banen en die de Heer voor ons baant is er een waar gerechtigheid gedaan wordt, geduld geoefend en we elkaar steeds weer nieuwe mogelijkheden geven. God geeft ons steeds weer de kans om zijn weg te vinden en koers te houden.
Het uitzicht dat we al gaande op die weg hebben is licht. De Heer zal ons dragen en helpen om al gaande steeds beter zicht te krijgen op het antwoord dat op het roepen van alle stemmen gegeven moet worden. Een antwoord dat in de lijn ligt van wat het Kind dat straks geboren wordt ons wil laten zien: bescherm het kwetsbare, het zachte, het hulpeloze dat roept om mededogen, om beschutting en ontferming.
Tussen alle stemmen die een beroep op ons doen zal die zachte stem ons de weg wijzen hoe te gaan. Als we daarop antwoorden en we stappen in de richting van gerechtigheid doen zetten, slijten we een pad uit waarlangs God met ons gaat.
Amen
Uschi Janssen