Preek op 20 augustus 2017
Lezingen: Jes. 56, 1.6-7 en Matth. 1, 21 -25
Dat had ik niet van Jezus verwacht. Natuurlijk, ik begrijp dat hij erg moe was na een lange dag van omgaan met allerlei soorten mensen. Hij heeft zich teruggetrokken in een gebied, waar hij niet zo bekend is. Dan komt een niet-Joodse vrouw naar hem toe. Ze schreeuwt om hulp,. Maar Jezus zwijgt. Zijn leerlingen raden Hem aan, haar weg te sturen. De vrouw blijft om hulp schreeuwen. Dan zegt Jezus iets, wat voor Hem vanzelfsprekend is, maar wat ons vreemd in de oren klinkt. Hij zegt, dat Hij gekomen is voor de schapen van het huis van Israël. En iets later: ‘Het is niet goed brood voor de kinderen te nemen en voor de honden te werpen.;
Met veel emotie valt de vrouw op de knieën voor Jezus gevallen. Ze laat merken dat de honden toch al van de kruimels van de tafel van hun Heer eten. In die woorden ontdekt Jezus, hoe groot het geloof is van de niet-Joodse vrouw. Wie weet is dit een grote omslag. Jezus voelt van dan af, dat Hij niet enkel is bestemd voor het Joodse volk. Hij is ook bestemd voor alle mensen. Vanaf dit gebeuren wordt dit duidelijk voor Jezus en verandert Zijn opstelling. Hij is er voor alle mensen. In het Evangelie van Mattheüs is het een keerpunt. Het Verbond is er voor iedereen, die daar voor open staat.
Ik las het verhaal van een ontmoeting met man die niet lang meer te leven had. Hij was een bevlogen leraar op een school waar de meeste kinderen van buitenlandse afkomst waren.
Het afscheid van het leven kwam steeds dichterbij. Hij zei me dat hij graag wilde dat bij zijn uitvaart het Evangelie van de ‘hondjes’ gelezen zou worden.
Hij motiveerde zijn keuze met de volgende woorden.
De kinderen die aan mij zijn toevertrouwd hebben zo veel meegemaakt, hebben zo veel achterstand en worden soms als honden behandeld. Wat ik gewild heb en wat ik soms gedaan heb, dat is van kruimels brood maken en het aan hen geven.
Na een stilte zei hij: ‘Het gebeurde soms dat leerlingen jaren later op school terugkwamen om me te bedanken.’
Door dit verhaal werd mij duidelijk, hoe het kan gaan met kruimels. Ze kunnen de hondjes in leven houden. Dat wat schijnbaar onbelangrijk is, kan heel belangrijk worden. Een eenvoudig woord of een simpel gebaar kunnen veel troost en bemoediging teweeg brengen. Een kleine gift kan een omwenteling veroorzaken. Wees niet bang dat jouw idee, jouw woorden of jouw handeling er gewoon niet toe doet. Zo gebeurde het bij Jezus. De woorden van die bevlogen vrouw veranderde de mening van Jezus behoorlijk radicaal.
Ik zei in het begin van deze preek, dat de houding van Jezus mij deed schrikken. Van Jezus verwachten we geen houding, die we momenteel veel tegenkomen. Vreemdelingen of vluchtelingen worden op een negatieve manier benaderd.
We verwijten hen, dat we hen niet verstaan omdat Nederlands niet hun eerste taal is. We zijn niet bereid hun houding te verstaan. Zo ontgaat ons het kostbare, dat we van hen kunnen leren. Hoe zouden wij behandeld willen worden in ontmoetingen met mensen, die niet van onze soort of niet dezelfde achtergrond hebben als wij?
In het Evangelie komen we Jezus tegen, die bereid is Zijn houding te veranderen tegenover iemand, die Hij niet vanzelfsprekend met respect omgeeft. Hij blijkt uiteindelijk te veranderen door een buitenlandse, wat opdringerige vrouw. Zij blijft geen vrouw, naar wie Hij niet hoeft te luisteren. Zij opent Hem eigenlijk voor belangrijke dingen, waarmee hij tot dan nog niet leefde.
Wat kunnen wij van dit Evangelie leren? Allereerst worden we uitgenodigd, te veranderen in een houding waarmee wij vertrouwd zijn geworden. Jezus is niet enkel voor Zijn eigen volk bestemd. Het Verbond dat God met mensen wilde sluiten, is niet enkel voor de Joden bestemd, ook niet enkel voor katholieken of voor christenen. Het is bedoeld voor alle mensen. God zoekt naar ieder mens.
Over die uitspraak van de vrouw, die spreekt over de kruimels kunnen we gemakkelijk heen leven. Maar die opmerking nodigt ons uit om aandacht te geven aan schijnbaar simpele woorden of gebaren. De opmerking van de vrouw nodigt ons uit tot openheid voor wat er op ons afkomt, ook al komt het uit een hoek, die voor ons vreemd of onbekend is.
Vreemdelingen of vluchtelingen zijn kostbaar in ons midden. Ze kunnen ons openen voor waardevolle dingen en voor een diep menselijke houding. Er wordt voor de aanwezigheid van mensen, die niet in ons land zijn geboren, niet enkel mededogen of barmhartigheid verwacht. We kunnen daar werkelijk iets van ontvangen, waardoor we rijker worden. Dat kan het Evangelie in ons bewerken en ons dichter bij onszelf, bij de Heer en bij anderen brengen.
Pastor Leo Nederstigt