OVERWEGING op het feest van de Heilige Drie-eenheid in de Gerardus Majellakerk
27 mei 2018
Lezingen: Deuteronomium 4, 32-34.39-40 en Matteüs 28, 16-20
Zusters en broeders,
Als u een nieuw elektrisch apparaat koopt, leest u dan eerst de handleiding? Soms zit er alleen een klein foldertje bij, soms een boekwerk met de handleiding in minstens 10 talen. Wat doet u, gaat u eerst studeren, of denkt u: er zit een aan en uitknop op, ik zie wel wat er gebeurt, de handleiding lezen kan altijd nog?
Ik ben zelf altijd een beetje bang voor de handleiding: wat als ik begin te lezen en ik snap het niet? Dan weet ik niet meer wat ik met mijn nieuwe apparaat moet doen. En die handleidingen kunnen behoorlijk ingewikkeld zijn. U snapt het, ik ga mijn nieuwe apparaat meteen aanzetten en ik zie wel wat er dan gebeurt. Ik lees niet eerst de handleiding.
Natuurlijk zou ik niet willen zeggen dat de Heilige Drie-eenheid een soort elektrisch apparaat is. Maar de theologie van de Heilige Drie-eenheid kan wel werken als een soort hele dikke en uitgebreide handleiding. Een handleiding die het moeilijk maakt, misschien zelfs te moeilijk, om te zien waar het echt om gaat. Dat je niet eens meer weet waar de aanknop zit, zeg maar.
De Heilige Drie-eenheid laat zien dat God en Jezus één zijn, zo intens is hun verbondenheid. En diezelfde verbondenheid is er met Heilige Geest die van hen uitgaat, de trooster, die ons bijstaat en helpt. Jezus leeft bij God, is God, en de Heilige Geest is hun verbinding met ons.
Voor mijn gevoel is de Heilige Drie-eenheid een soort evaluatie van het leven van Jezus. De Heilige Drie-eenheid probeert onder woorden te brengen van waaruit Hij leefde en leeft, in verbinding met Zijn Vader en door de Heilige Geest in verbinding met ons. De Heilige Drie-eenheid laat de basis van ons geloof zien. Het is de aanknop, om het zo maar te zeggen.
Het blijft misschien abstract. Om dat te doorbreken doet Mozes ons in de eerste lezing een oproep. Als het gaat om de vraag naar God zegt hij: ‘Ga de oude tijden maar na die u zijn voorafgegaan vanaf de dag dat God de mensen op aarde schiep’. Hij roept het volk op na te gaan op welke momenten ze de aanwezigheid van God hebben ervaren. Dat kunnen wij ook doen. Misschien dan niet helemaal vanaf de schepping, maar in onze eigen tijd en in ons eigen leven. ‘Ga maar na’, zegt Mozes.
Als we nagaan wie in onze tijd de aanwezigheid van God laten zien denken we natuurlijk aan Pastor Leo. Hij is met hart en ziel onze pastor geweest, altijd uit op openheid en verbinding. Zo was hij een echte voorganger op de geloofsweg en de levensweg van velen en een teken van de Geest van God die bij ons is. We mogen de Geest van God herkennen in dankbaarheid, inspiratie, liefde en kracht, in openheid en verbinding en in alle manieren waarop mensen tot hun recht komen. Pastor Leo is daarin voor ons een voorbeeld.
Nu ik nadenk over de Heilige Drie-eenheid valt me op hoe bijzonder die eigenlijk is. Je denkt dat de Drie-eenheid iets wil zeggen over God in de hemel. Dat is ook zo, maar dat is niet alles. De Heilige Geest is gericht op verbinding met ons, op de aarde. Verbinding met ons is essentieel in de Drie-eenheid, is essentieel voor God.
Nadat Mozes de momenten heeft opgesomd dat het volk Israël de aanwezigheid van God heeft ervaren, zegt hij: ‘Erken dan heden en prent het in uw hart: de Heer is God in de hemel boven en op aarde beneden.’ Volgens mij is dat precies waar het om gaat.
Wat moeten we dan doen? Aan het eind van de evangelielezing zegt Jezus tegen zijn leerlingen: doop alle volkeren in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest en leert hun te onderhouden alles wat ik u geboden heb. Ook Mozes zegt: onderhoudt de voorschriften en geboden die ik u heden geef.
Dit zijn de eerste geboden: Gij zult de Heer uw God beminnen met heel uw hart en met geheel uw ziel en met al uw krachten en geheel uw verstand; en uw naaste gelijk uzelf. Deze geboden zijn niet zomaar regeltjes, geen details: ze vragen om heel je hart en om alles wat in je is. Ze vragen je om te leven vanuit en met de Geest van God, de Heilige Geest, tot welzijn van je naaste en jezelf.
Dat wij mensen mogen zijn die de drie-ene God leren beminnen en zo de vrede en de vreugde die van God komen mogen ervaren.
Amen
Hans Mesdag