Overweging nav evangelie volgens Lucas 4,1-13, 1e Zondag van de veertigdagentijd. Vastenactieproject: Watervoorzieningen op het eiland Flores in Indonesië.
Ik zal je naar de top brengen, zegt de verleider tegen Jezus. Ik zal je macht geven. Maar Jezus is niet uit op macht. Hij wil geen stenen in brood kunnen veranderen. Hij wil dat brood gedeeld wordt, zodat ook de hongerigen kunnen eten. De verleiding loert om je te groot te voelen voor een medemens in nood. Om aan deze kwalijke verleiding te ontkomen kunnen we gewoon om ons heen kijken naar plaatsen waar mensen het voor elkaar opnemen. Voor mensen die zonder onze hulp niet verder kunnen. En vaak is het zo dat als we die mensen willen helpen er ook anderen in de buurt zijn die samen met ons het zorgen willen delen.
Als we kijken naar het project dat we gekozen hebben om te steunen, en daarbij het schone water als centraal punt nemen, dan kunnen we rekenen op velen die samen met ons dat water gaan bieden. Dat schone water kunnen we hier al maken, zogezegd: de vervuiling van het water wereldwijd hebben wij hier in de hand. Het is aan ons om zuiniger om te gaan met water, het is aan ons om de vervuiling te stoppen, het is aan ons om de co2-uitstoot te verminderen. We kunnen dat ieder voor zich doen – en niet wanhopen omdat het maar zo weinig lijkt te zijn wat we kunnen bijdragen. Wanhoop zou je kunnen verdoven door je macht toe te eigenen. Of macht aan anderen te geven die het wel voor je kunnen oplossen. Precies dat is wat de verleider ons probeert te laten voelen. De verleider probeert ons over te halen door ons macht in handen te geven. Macht stelt ons boven de ander en verhindert dat we solidair kunnen zijn. Als we macht afwijzen staan we op gelijk niveau met die ander – zien we hem in het gelaat. En daar laat God zich zien.
Die ander woont op het eiland Flores. Het vastenproject richt zich op het bevorderen van de levensomstandigheden en de zelfredzaamheid van de inwoners van Detukeli-Kebesani. In dit dorp wonen 306 families, zo’n 1500 mensen. Er worden openbare toiletten gebouwd en voorzieningen aangelegd voor schoon drinkwater. Ook is er aandacht voor educatie. Op school krijgen de kinderen les in gezondheid en hygiene. Daarnaast worden er trainingen en vakopleidingen gegeven, zodat de bewoners in staat zijn zelf de watervoorzieningen te onderhouden zoals waterreservoirs, pompen, tappunten en waterleidingen. Er zal ook een watercomité worden opgericht dat verantwoordelijk wordt voor het onderhoud. In principe doen zowel vrouwen als mannen mee aan de opleidingen en nemen ook mannen en vrouwen deel aan het watercomité.
De veertigdagentijd geeft ons de gelegenheid om ons te verlossen van alles wat ons dwingt en insnoert. En deelnemen aan het vastenproject geeft ons de kans om uit onze zelfgenoegzaamheid te stappen. We mogen een stapje terug doen. En dan ontdekken hoeveel nieuwe energie dat oplevert. Het is een tijd om eens te bekijken wat we teveel hebben en wat we tekort komen. Als we bereid zijn het dichtbij onszelf te houden, zullen we merken dat we zelf veranderen zodat we het waterprobleem op Flores kunnen gaan aanpakken – we zullen er anders naar gaan kijken, op gelijk niveau met de mens die daar woont en leeft – niet vanuit een machtspositie maar gelijkwaardig, waardoor we God in het gelaat van die mens zien.
Het Woord is werkelijkheid geworden in Jezus Christus, in zijn Pasen waarnaar we in de Vastentijd op weg zijn. Het Woord moet leven in ons hart, moet ook uitgesproken worden met onze mond. En wat we zeggen moeten we waar maken, ten opzichte van medemensen. Bij voorbeeld door heel concreet te delen. Niet alleen vandaag bij het doneren van geld voor het Vastenactieproject Flores, maar ook daarna. Bij de productie van vlees en van kleding wordt veel water, zeker ook in de arme landen, verbruikt. Minder vlees eten en duurzaam omgaan met kleding is dan ook een bijdrage hier aan een betere watervoorziening daar. Geloven in Jezus als de bron van alle leven uit zich dan in een goede omgang met betrekking tot de productie van kleding en voedsel. Zo kunnen we, op weg naar Pasen ons oefenen in het ons op gelijk niveau stellen met onze naaste, en zo de duivel weerstaan.
Amen
Uschi Janssen