Overweging in Dialoog – 14 november 2021
Lezingen : Daniël 12,1-3 – Marcus 13,24-32 – Psalm 23
Opening door pastor Jaap
Lieve mensen,
We naderen het einde van het liturgische jaar. Volgende week vieren we het feest van Christus Koning. Zijn koninkrijk is al begonnen, midden onder ons. Aan zijn koningschap komt geen einde, zegt de geloofsbelijdenis. Maar het credo zegt nog iets anders: Christus zal komen om te oordelen, zowel de levenden als de doden. De lezingen van deze zondag gaan over dat thema: het laatste oordeel. Vroeger werden gelovigen bang gemaakt met dit vooruitzicht. Maar is dit wel terecht? Zeggen de lezingen van deze zondag niet iets heel anders? Over die vraag wil ik met U nadenken in deze overweging. Maar vandaag wil ik dit doen in een bijzondere vorm. In de vorm van een dialoog.
Want de overweging is bedoeld als een leerproces. Een gesprek met elkaar. In een grote groep mensen is dit moeilijk uitvoerbaar. Daarom is de preek vaak een monoloog. Het leuke aan de Anna-Bon vind ik, dat U soms hardop meedenkt. Tijdens de overweging of aan het einde van de dienst bij de mededelingen. Vandaag wil ik bewust de vorm van de dialoog kiezen. Het ‘laatste oordeel’ bevat verschillende aspecten. Het thema vraagt om verschillende invalshoeken die met elkaar in gesprek gaan. Ik heb Jason Watkin gevraagd om dit samen met mij te doen. Ik heb hem leren kennen in het samenwerkingsverband Clara en Franciscus. Jason wil je naar voren komen en jezelf even voorstellen?
Jason vertelt iets over zichzelf
Mijn naam is Jason Watkin. Ik ben geboren in Suriname. Ik woon nu 20 jaar in Nederland. Ik heb hier gestudeerd en werkt nu bij De Nederlandse Bank. Ik ben verbonden met de parochie De Graankorrel in Amsterdam Zuid Oost.
Openingsvraag van Jaap aan Jason
We hebben dit gesprek bij mij thuis voorbereid. Toen hebben gekeken we naar de lezingen van deze zondag. Onze eerste reacties waren verschillend.
Jason, wat roepen de lezingen bij jou op?
Eerste reactie van Jason op de lezingen
Ik voel me bijzonder aangesproken door enkele regels in het evangelie:
“Maar na die verschrikkingen in die dagen zal de zon verduisteren en de maan zal geen licht meer geven; de sterren zullen van de hemel vallen en de hemelse heerscharen zullen in verwarring geraken”
Die regels klinken : Donker – Somber
Wat een tijd staat ons te wachten?
Ik vraag me af hoe dit effect heeft op de mensen die op dat moment op aarde zullen zijn. Het klinkt zo moeilijk en zo eng.
Je kunt niet zeggen, ik denk er niet aan, ik richt mij alleen op het mooie. De teksten in de bijbel zijn soms om zo mismoedig van te worden. Deze tekst vormt daar geen uitzondering op.
Jaap ben jij je bewust van wat wij zullen moeten doormaken?
Eerste reactie van Jaap op de lezingen
Wat mij heeft getroffen in de lezingen en in de psalm, is de positieve toon. God zal zijn uitverkorenen verzamelen. Het volk zal gered worden. God is degene bij wie ik mijn toevlucht vind, Degene die veiligheid biedt.
Ik weet wel dat dit voor mijn ouders en grootouders heel anders lag. Zij werden bang gemaakt met het Laatste Oordeel. Want God zag alles en was streng in zijn oordeel – zo werd hun geleerd. Maar in de Bijbel kom ik een heel ander beeld van God tegen, ook in de lezingen van deze zondag. God is liefdevol en wil het leven voor ons. Hij zorgt voor rechtvaardigheid, wat in onze wereld niet altijd gebeurt. God doet recht aan de slachtoffers en de pechvogels.
Daarom ben ik de afgelopen jaren anders gaan kijken naar het Laatste Oordeel. Een liefdevolle God zorgt voor rechtvaardigheid. Voor mij is het Laatste Oordeel daardoor een element geworden van de Blijde Boodschap van Jezus. Zo is het – denk ik – oorspronkelijk bedoeld in de Geloofsbelijdenis.
Jason reageert op invalshoek van Jaap
Dat is zeker zo. Ik begrijp waar jij vandaan komt. Het lijkt alsof wij het van twee zijden bekijken. Twee zijden die best wat van elkaar afstaan. God heeft iets dat afstoot en tegelijkertijd ook weer aantrekt.
Donker…..maar ergens toch ook weer het licht. Lijkt het? Ik hoef dus niet bang te zijn, ook al lees ik al die moeilijke dingen die op ons afkomen.
Jaap reageert op invalshoek van Jason
Wat jij zegt, vind ik heel belangrijk. Wij hoeven niet bang te zijn. God is liefde en wijsheid. God is mens geworden. Hij weet hoe moeilijk en pijnlijk ons leven kan zijn. God wil voor ons het geluk en het leven. Natuurlijk moet ons gedrag daar wel aan beantwoorden. Het leven is geen luilekkerland. Natuurlijk maken we fouten. Maar er is altijd vergeving mogelijk … een nieuw begin. Het is belangrijk dat we ons best doen en onze verantwoordelijkheid nemen. Maar we hoeven niet bang te zijn. De reden is niet dat wij het allemaal zo goed doen. De reden is dat God vol liefde en genade is. Zijn goedheid maakt dat ik niet bang ben voor zijn oordeel.
Jason wijst op het noodzakelijke evenwicht
God is vol liefde en genade, dat stel jij Jaap. Ik ben het daarmee volkomen eens. Maar betekent dit dan dat we maar onze eigen weg kunnen gaan? Omdat we weten dat God toch zijn zoon Jezus naar de aarde heeft laten afdalen om onze zonden op zich te nemen?
Het kan toch niet zo zijn dat wij maar onze gang kunnen gaan en daar geen verantwoordelijkheid voor nemen? Maken wij God te soft? te zacht? Door soms maar een loopje te nemen met : och, het komt goed, Jezus heeft mij zonden toch gedragen!
Jaap beaamt dit
Ik ben het met jou eens dat we God niet te soft mogen maken. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw gold : “Alles moet kunnen”. Tegenwoordig, wanneer ouders hun kinderen opvoeden, kiezen ze voor een andere invalshoek. In het Engels wordt dit “tough love” genoemd: Liefde die richting geeft en doelen aanreikt en grenzen stelt.
Zo gaat God ook om met ons als volwassen mensen. Hij verwacht iets van ons. Hij legt veel verantwoordelijkheid bij ons neer. We zien dit in de klimaatconferentie in Glasgow. God lost onze problemen niet op. Dit moeten wij zelf doen. Wij zijn de rentmeesters van zijn schepping. Dit betekent dat wij verantwoording moeten afleggen. Niet alleen tegenover toekomstige generaties, maar ook tegenover God.
De gedachte aan verantwoording houdt mij scherp. Wanneer ik een lezing houd of voorga in een viering, ben ik niet angstig, maar wel gespannen op een positieve manier. Ik presteer beter wanneer ik een zekere mate van spanning voel. Zo kijk ik ook naar het Laatste Oordeel. Het besef dat ik verantwoording moet afleggen, maakt dat ik nog meer mijn best doe.
Vraag aan de aanwezigen / lezers van de website
Lieve mensen,
U heeft verschillende invalshoeken gehoord. Er zijn meer dan twee manieren om naar het thema te kijken. Meerdere manieren om te reageren op de lezingen van deze zondag. Daarom willen wij U betrekken in onze gedachtenwisseling. De vraag is: Waar ligt uw beleving van de lezingen? Het is moeilijk om met de hele groep samen te praten. Zeker nu we zo ver uit elkaar zitten, met anderhalve meter. Maar in stilte kunt U met deze vraag bezig zijn.
Deze uitnodiging geldt ook voor U als lezer van deze website!
Jaap van der Meij/Jason Watkin