2022 Preek zondag 7 augustus Gerardus Majellakerk

Lezingen : Hebreeën 11,1-2. 8-16 en Lucas 12, 32-40

Thema: God bouwt onze toekomst

Wanneer je de krant leest en naar de TV kijkt, vraag je je soms af: “In wat voor wereld leven wij? Waar gaat het met deze planeet naar toe? Hoe zal onze toekomst eruit zien?” Het is duidelijk dat het na Corona anders moet. Maar hoe? Hebben wij nog vertrouwen in de toekomst? En zo ja, waarop is dit vertrouwen gebaseerd? Welke rol speelt ons geloof hierbij? Welke rol speelt God wanneer het gaat om onze toekomst? Over die vragen gaan de lezingen van deze zondag. Over dit thema wil ik samen met U nadenken in deze overweging.

Laat ik beginnen met een persoonlijk voorbeeld. Ruim twintig jaar geleden – aan het begin van het nieuwe millennium – vroegen mijn kinderen aan mij: “Wat zijn volgens jou de grootste uitdagingen voor de 21ste eeuw?” Ik heb toen geantwoord: De eerste uitdaging is hoe alle volken, culturen en religies op een vreedzame manier kunnen samenleven op deze planeet. De tweede uitdaging is hoe we aan alle individuen met hun talenten en beperkingen een plek kunnen geven in de samenleving – een plek waar ze tot bloei kunnen komen.

Het samenleven van culturen en religies ligt in Amsterdam op straat. Mensen met roots in meer dan 80 landen wonen in onze stad, hier in de Indische Buurt en vooral in Zuid Oost. Vanuit de kerken zijn we betrokken bij het Breed Interreligieus Overleg (BIO). De culturele diversiteit loopt ook dwars de onze katholieke gemeenschappen heen. Hoe geven wij ruimte aan deze diversiteit? Wij kunnen wij leren van elkaar? Hoe vinden we samen nieuwe vormen voor onze gemeenschap? Welke ervaringen doen wij op in de parochie? Wat kunnen wij – vanuit deze ervaringen – bijdragen aan de samenleving buiten de kerk?

Het tweede antwoord aan mijn kinderen ging over de diversiteit van individuele talenten. Hoe bieden wij ruimte aan die talenten en ook beperkingen? Op zo’n manier dat mensen tot bloei komen?

Soms hebben mensen onverwachte talenten. Ik ken een jongeman die het diploma banketbakker heeft gehaald. Een jaar lang heeft hij met veel plezier gewerkt. En toen kreeg hij plots een allergie voor tarwebloem. In één klap was zijn toekomst weg. Wat nu? In diezelfde tijd was hij verliefd geworden op een meisje. Haar vader is boer, veehouder. De jongeman bleek een natuurtalent in de omgang met koeien. Hij liet zich omscholen tot boer en werkt nu op het bedrijf van zijn schoonvader. De toekomst voor de boeren in ons land is niet zorgeloos. Maar er is hoop, in elk geval voor deze jongeman.

Eén talent hebben we allemaal. Dat is het vermogen om lief te hebben. Liefde komt in vele vormen. De liefde tussen ouders en kinderen, de liefde tussen partners, goede vrienden en zo meer. Verliefd worden gebeurt niet alleen tussen een jongen en een meisje. Soms gebeurt het tussen twee jongens – of twee meisjes. Hoe reageren wij als gelovige gemeenschap? Ik las een mooi voorbeeld in het Magazine van de KRO. Een oudere pater kijkt terug op de ontwikkeling van zijn geloof en zegt: “Wanneer je de liefde ontkent, versper je de weg naar God”. Want God is liefde. “In het huis van God moet iedereen welkom zijn”, aldus deze pater van 86 jaar. *

Geloof, hoop en liefde. Deze drie horen bij elkaar. De lezingen van deze zondag gaan vooral over het geloof, het persoonlijke vertrouwen in God en de hoop op een nieuwe toekomst. Wanneer we kijken naar de wereld om ons heen, dan komen de vragen op ons af, die ik in het begin noemde. Er is nog zo weinig zichtbaar van de wereld zoals God die wil, van zijn Koninkrijk.

De eerste lezing spreekt ons moed in. Het geloof is een diepe innerlijke overtuiging, een vaste grond. Daarom durven wij te vertrouwen op dingen die gaan komen, maar die wij nu nog niet kunnen zien. Deze innerlijke overtuiging komt tot uitdrukking in onze manier van leven. Abraham en Sara hebben een ingrijpende keuze gemaakt. Zij hebben huis en haard verlaten en zijn op weg gegaan naar een vreemd land en een onzekere toekomst. Zij waren passanten. Mensen zonder vaste verblijfsvergunning. Wat hen drijft, is geen heimwee naar het verleden. Wat hen drijft, is verlangen naar een toekomst waarvan God de ontwerper en de bouwer is.

Wat betekent dit voor ons? Kunnen wij met onze armen over elkaar gaan zitten? In het evangelie zegt Jezus, dat wij waakzaam moeten zijn. Onszelf actief voorbereiden op die toekomst. In het heden keuzes maken die passen bij de toekomst waarnaar wij onderweg zijn. Jullie doen al veel goede dingen, zegt Jezus. Ga hiermee door, ook als de tijden donker zijn.

Misschien vraagt U: “Zijn dit geen druppels op een gloeiende plaat?” U heeft gelijk. Er is meer nodig dan goede daden op kleine schaal. De eerste lezing spreekt over die grotere schaal. Over een vaderstad, de stad van God, die in de hemel wordt voorbereid en die op aarde zal komen. Dit is beeldspraak voor een nieuwe aarde, wereldwijd.

Wat moeten we ons hierbij voorstellen? Vorige week zondag ging het TV programma Zomergasten over een nieuwe inrichting van de wereldeconomie. De afgelopen dertig jaar zagen we marktwerking zonder beteugeling door de mens. Dit leidt tot groot sociaal onrecht en tot verwoesting van onze planeet. Het zijn de nationale banken die dit heel scherp zien. Ook vanuit het geloof kunnen wij hier een bijdrage leveren. In eerdere overwegingen noemde ik al de encyclieken van paus Franciscus genaamd Laudato sí over het klimaat en Fratelli tutti over een nieuwe sociale wereldorde. Volgende maand – medio september – komen jonge ondernemers en economen bijeen in de stad Assisi. Zij gaan ervaringen en ideeën uitwisselen over een nieuw economisch model: de economie van Sint Franciscus. De paus zal aanwezig zijn op de laatste werkdag van de conferentie, om van hen te leren en hen te bemoedigen.

Ook dichter bij huis zijn er tekenen van die toekomst van God. Op donderdagmiddag ben ik soms bij de Hangmannen en -vrouwen. Wat hier gebeurt, is meer dan liefdadigheid – het is vriendschap met de armen. In iedere mens de talenten zien die hij of zij heeft – en tegelijk zijn of haar beperkingen aanvaarden.

God schaamt zich niet om de God van Abraham en Sara genoemd te worden, de God van Izaak en Jacob. En hoe zit het omgekeerd? Durven wij openlijk uit te komen voor ons geloof in de God van de Bijbel? Want Hij is de levende bron van alle liefde : de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.

Amen.

Noot

*. KRO magazine – 6-19 augustus – Gids voor twee weken, p. 19.

Jaap van der Meij