Lieve parochianen.
In 1998 ben ik naar Nederland gekomen. Sindsdien hoorde ik en hoor ik nog steeds heel vaak mensen spreken over: ‘de multi-culturele samenleving’. Deze term leidt echter tot een spreken over ‘wij’ en ‘zij’. De samenleving wordt verdeeld in groepen naar hun achtergrond van cultuur, afkomst en gewoontes.
Mensen zien elkaar zo meer als groepen en minder als personen. In zulke situaties wordt de verbondenheid van mensen niet meer inter-persoonlijk bepaald. Het gaat meer om de ene groep en de andere groepen. Mensen zeggen bijvoorbeeld tegen elkaar: ‘Wij komen naar jullie toe’ of ‘Jullie komen naar ons toe’.
Het wij–zij onderscheid is heel sterk aanwezig in de multi-culturele samenleving. Dat ervoeren en ervaren wij als paters SVD wereldwijd binnen onze congregatie. En dit schept ook spanningen tussen de culturen binnen onze SVD-congregatie. De multiculturele samenleving schept geen eenheid als geheel, maar verdeeldheid. Die verdeeldheid wekt spanningen en wantrouwen tussen de groepen. Daarom proberen we een nieuwe alternatieve weg te zoeken.
We denken er over na, hoe de eenheid binnen de samenleving te versterken. Hiervoor denken wij aan een inter-culturele samenleving. Dit is de keuze voor een nieuwe weg, die de “wij en zij-culturen” kan transformeren naar de wij-cultuur. In de interculturele samenleving gebeurt iets, dat ik een ‘cultuur-huwelijk’ zou kunnen noemen. Zo komen de culturen voortdurend in contact met elkaar. De openheid en het vertrouwen naar elkaar toe zijn de voorwaarden om dit proces gestalte te geven. In dit proces krijgt ieders cultuur genoeg ruimte om zich te kunnen manifesteren of te uiten. De samenleving geeft de ruimte aan alle culturen, die er zijn, om hun bijdragen aan de samenleving te kunnen realiseren.
In de keuze voor de interculturele samenleving komen mensen tot het wij-gevoel. Dat wij-gevoel is er een duidelijke uitdrukking van, dat wij zusters en broeders – zie de Encycliek ‘Fratelli Tutti’! – zijn van en voor elkaar. Dat wij-gevoel is de ader van een vredige samenleving. Dat wij-gevoel geeft aan de gehele samenleving het vertrouwen, de saamhorigheid en het respect van en naar elkaar toe. Dat wij-gevoel geeft ook aan iedereen een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het welzijn van de samenleving als geheel. De interculturaliteit verrijkt dus de samenleving, en maakt de samenleving kleurrijk.
Dit is òòk mijn droom voor de kerk! Mijn droom voor ons samenwerkingsverband Clara & Franciscus-parochie. Wij streven zo dus niet meer naar de multiculturele parochiegemeenschap, maar wij streven naar de interculturele parochiegemeenschap. Met deze stellingname is iedereen welkom. Iedereen hoort erbij. De interculturele samenleving hoort bij deze tijd anno 2021, zeker in èn na deze coronatijd! Het covid19 brengt ons en de hele wereld naar de wij-cultuur en de interculturele samenleving.
P. M. Jehandut SVD.