Dagelijks worden we geconfronteerd met het lijden en verdriet in de wereld. Vreselijke beelden bereiken ons over oorlogen en conflicten. Voor veel mensen, groot en klein, wordt het leven onmogelijk en ondraaglijk gemaakt. We kunnen het soms bijna niet meer aanzien. Het kan ons bang, onzeker en neerslachtig maken. We voelen de onmacht om er in veel situaties iets aan te doen. Aan een zinloze reeks van ellende vallen talloze onschuldige mensen ten prooi. Wat is een mensenleven waard? Hoe kunnen mensen elkaar zo naar het leven staan? Waarom is er zoveel machtswellust? De wereld lijkt in brand te staan en er zijn veel verschillende brandhaarden.
Sommige groepen maken met hun ideeën ons nog eens extra bang door de democratie te willen ondermijnen of er fascistische denkbeelden op na te houden. Veel verworven westerse waarden worden dan geminacht. Het zijn zaken die ons onzeker, zorgelijk en verdrietig kunnen maken.
Ook ons eigen leven draagt sporen van lijden en verdriet.
Veel levensvreugde kan ons ontnomen worden door een ziekte, die onszelf of familieleden treft. Het verdriet om het verlies van iemand die ons dierbaar is kan een zware wissel trekken op ons leven. De zorgen om onze eigen toekomst of om die van onze (klein)kinderen, kan ons te neer drukken. Het ouder worden kan ook zo zijn pijnlijke keuzes met zich meebrengen. Verstoorde relaties of een onveilige leef- of werkomgeving kan ons geluk ernstig bedreigen en ons leven tekenen.
Het verdriet en lijden in het groot en in het klein komt op Goede Vrijdag samen in het kruis van Jezus Christus. Hij was één van ons. Hij heeft meegemaakt wat ook wij meemaken. Door met Hem mee te trekken kunnen we ons aan Hem optrekken en er moed uit putten. We doen dat aan de hand van de kruisweg die in onze kerk hangt. Hij verbeeldt de lijdensweg van Jezus en markeert het begin van de veertigdagentijd. De schilder van deze kruisweg is Robert Hammerstiel. Hij is in 1933 geboren in het huidige Joegoslavië. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog wordt Joegoslavië bezet door de Duitsers. In 1944 veroverden Russische troepen zijn woonplaats. Hij werd geïnterneerd in een kamp voor Duitse vrouwen en kinderen. Hij zat daar drie jaar lang. Verschrikkingen heeft hij moeten ontberen en hij zag honderden mensen sterven. In 1947, lang na de bevrijding, wist Robert te ontsnappen en vluchtte naar Hongarije en later naar Oostenrijk. Na een verblijf in een vluchtelingenkamp werd hem ten slotte politiek asiel verleend.
In 1959 begint hij een opleiding voor Beeldende kunsten. Robert Hammerstiel is in 2020 overleden.
De ervaringen uit zijn jeugd vormen een belangrijkste drijfveer in zijn werk. Hij heeft te midden van alle ellende veel troost ervaren in zijn geloof. God was voor hem van levensbelang om überhaupt te kunnen overleven. Die troost wil hij in zijn geschilderde kruisweg ook aan ons bieden. Als de macht je in de greep heeft is er nog een grotere macht van een heel andere orde die wel aan jouw zijde staat.
Jezus ontving Zijn grootste kracht van God. Hij heeft zich in gelovig vertrouwen helemaal op God verlaten.
Op Goede Vrijdag zullen wij stap voor stap aan de hand van de staties in de kerk de lijdensweg van Jezus in Zijn laatste dagen volgen.
Wij betrekken het leven van Jezus op de noden in de wereld en op ons eigen leven. Jezus komt ons tegemoet en wil onze bondgenoot zijn. God is niet afstandelijk gebleven. Hij heeft zich het lot van ons allen aangetrokken. Hopelijk kan ‘Goede Vrijdag’ ook echt een goede vrijdag worden.
Ben Dieker