Verslag parochiedag “Vele gezichten, één van hart” d.d. 06 oktober 2018,
onderdeel “Ontwikkelingen binnen de ABG-parochie en het samenwerkingsverband Clara en Franciscus met het oog op de toekomst”.
1 Wat ging vooraf:
Zes jaar geleden gaf het Bisdom in een brief aan dat kerken in het bisdom een A, B of C-status kregen.
C-status betekende: deze kerk wordt binnen 5 jaar gesloten. De Anna-Bonifatius kerk kreeg deze status.
B-status betekende: in deze kerk wordt regelmatig een Eucharistieviering gehouden op de gewone zondagen. De Gerardus Majella kerk kreeg deze status.
A-status betekende: dit is een hoofdkerk , een kerk met een regionale functie. Hier wordt iedere zondag een Eucharistieviering gehouden; feestdagen, zoals Kerstmis en Pasen, worden hier gevierd. De kerken met een B-status zijn op die dagen gesloten.
Het parochiebestuur zocht samen met pastor Leo Nederstigt naar een alternatief voor sluiting.
De Anna Bonifatius kerk zou een Diaconaal Missionair Centrum worden. Dit centrum zou gedragen worden door S’Egidio.
S’Egidio kreeg kort na hun start in de Anna Bon de Mozes en Aäron kerk in het centrum aangeboden door het Bisdom. Zij vertrokken hier naar toe. In de AB bleef op zaterdag de School voor Vrede.
Vervolgens betrokken de zusters Dienaressen van de Heilige Geest de 1e étage van de AB en vestigde zich daar een gemeenschap van 3 zusters. In 2014 starten zij het Kiemkracht.
2 ABG, onderdeel van het samenwerkingsverband Clara en Franciscus
Het Bisdom werkt niet langer met het toekennen van een status aan een kerk.
In plaats daarvan gaf zij aan dat in de regio Oost en Zuidoost tot een samenwerkingsverband van kerken / parochies gekomen moest worden.
Zo ontstond in april 2014 het Samenwerkingsverband Clara en Franciscus, bestaande uit de kerken / parochies: de Graankorrel, met twee vestigingen: De Drie Stromen en De Nieuwe Stad (Zuidoost), Urbanus (Duivendrecht), Petrus Banden (Diemen), Martelaren Van Gorcum (Watergraafsmeer) en ABG (Oost).
Waarom een samenwerkingsverband (SWV)?
Het beeld van parochies in Nederland is:
- terugloop van kerkbezoek / vergrijzing
- tekort aan priesters / diakens / voorgangers
- (te) weinig vrijwilligers
- (hoge) onderhouds- en personeelskosten i.r.t. inkomsten
Elke parochie op zich sterft langzaam af.
Het SWV wil daarom inspireren / vitaliseren (zie bijv. jaarprogramma in de Saamhorig); de krapte verdelen en elkaar ondersteunen (o.a. op punt van gebouwen en financiën).
3 Bisschoppelijke notitie: Kerk in een verander(en)de samenleving (2016)
Deze notitie signaleert o.a.:
- doorzetten van de terugloop in het kerkbezoek. Hierbij geeft het Bisdom een kritieke grens van 60 kerkbezoekers bij de zondagsviering aan. Wanneer een parochie onder deze grens zakt, moet fusie met een andere parochie en zo nodig kerksluiting volgen
- terugloop in financiën
- priesters zijn schaars; het is financieel vrijwel onmogelijk om nieuwe betaalde diakens aan te stellen
Het Bisdom doet een oproep: beschrijf de vitaliteit van de parochie aan de hand van 7 criteria, zijnde:
- aantal kerkgangers / leeftijd kerkgangers
- aantal dopelingen, 1e communicanten en vormelingen
- aantal uitvaarten
- contacten met gezinnen, jongeren en kinderen
- betrokkenheid bij de buurt
- financiële situatie van de parochie
- aantal vrijwilligers
De vitaliteit van de parochies binnen het SWV Clara en Franciscus is inmiddels beschreven in een vitaliteitsnota. Deze nota vormt de basis voor gesprekken tussen de locatiebesturen (voormalig parochiebesturen) en het bestuur van het SWV.
Tijdens de parochiedag is gemeld dat de Nieuwe Stad, vanwege aanhoudende financiële problemen, als locatie ophoudt te bestaan. Eind 2019 zal de gemeenschap zich terugtrekken uit het kerkgebouw.
Uit de bespreking kwam ook naar voren dat binnen de ABG Kiemkracht en het koor van de AB als vitaliteitscriteria gezien worden door de parochianen.
4 Werkplan opbouw 2018 – 2024
Op basis van de bovengenoemde vitaliteitsnota hebben de locatiebesturen en de het bestuur van het samenwerkingsverband gezamenlijk een werkplan opgesteld.
Doel van dit plan: vitaliteit verhogen, kansen creëren en beleid voor de komende jaren opstellen.
Thema’s:
- continuïteit liturgisch rooster, zowel qua Eucharistievieringen als overige vieringen
- continuïteit in pastorale zorg en diaconie
- gebouwen
- financiën
- bemensing besturen
4 Werkpunten voor 2018 – 2024
Op basis van het werkplan zijn werkpunten opgesteld.
- Continuïteit liturgisch rooster.
Er is een inventarisatie gemaakt van beschikbare voorgangers. De Eucharistievieringen worden centraal geroosterd binnen het SWV. Er heeft een gesprek met de provinciaal van de SVD plaatsgevonden. Uitkomst: de komende jaren stelt de SVD 3 priesters beschikbaar voor het samenwerkingsverband. Het streven is dat op iedere locatie 1 x per 14 dagen een Eucharistieviering plaatsvindt. Bij stagnatie hierin zullen als oplossing de aanvangstijden tussen locaties afgestemd worden, zodat priesters evt. 2 x op een zondag voor kunnen gaan.
- Pastorale zorg, diaconie en oecumene.
De PCI’s binnen het SWV gaan één PCI vormen. Zij zullen ook een jaarplan opstellen en activiteiten in de wijk gaan organiseren
- Gebouwen en financiën.
Eind 2019 zal de vraag beantwoorden worden: zijn alle 7 locaties (nog) nodig in het SWV?
Belangrijkste criteria hierbij zullen zijn:
- Komen er voldoende (is > 60) bezoekers naar de zondagse viering?
- Beschikt de locatie over voldoende financiën?
Daarnaast moet een Meerjarenonderhoudsplan en een Gebouwenplan worden opgesteld
- Bemensing besturen en voldoende vrijwilligers
Bemensing locatiebesturen, afvaardiging naar het bestuur van het SWV en voldoende vrijwilligers.